Προσκυνηματικός τουρισμός
Θρησκευτικά ορθόδοξα μνημεία
Τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας που βρίσκονται στο νομό Αχαΐας αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της εθνικής κληρονομιάς και αξιόλογο πόλο έλξης επισκεπτών. Οι βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, οι επιβλητικοί ναοί, τα ξωκλήσια, τα μοναστήρια με την αξιόλογη εικονογράφησή τους, τα ψηφιδωτά, τις τοιχογραφίες και τις εικόνες, μαρτυρούν την επίμονη προσήλωση στις παραδόσεις καθώς επίσης την στενή και μακραίωνη διασύνδεση της τέχνης με τη θρησκευτική λατρεία.
Άγιος Ανδρέας
Στο μέρος που βρήκε σταυρικό θάνατο ο Απόστολος Ανδρέας (66μ.Χ.) βρίσκονται δύο περίλαμπροι ναοί προς τιμή του Πρωτοκλήτου.Ο νέος µεγαλοπρεπής, Βυζαντινού ρυθµού ναός, θεµελιώθηκε το 1908 και εγκαινιάσθηκε το 1974. Είναι ο µεγαλύτερος και πλέον καλλιτεχνικός ναός των Βαλκανίων και ένας από τους µεγαλύτερους της Ευρώπη καθώς µπορούν να εκκλησιαστούν τουλάχιστον 5.500 άτοµα. Ο κεντρικός τρούλος έχει ύψος 46 µ., ενώ γύρω του βρίσκονται δώδεκα µικρότεροι, που συµβολίζουν τους µαθητές του Χριστού. Ο παλιός Ναός οικοδοµήθηκε στο διάστηµα 1836-1843 στη θέση όπου µαρτύρησε ο Απόστολος Ανδρέας. Μπροστά και δεξιά του Ναού, κοντά στο Άγιο Βήµα, βρίσκεται ο µαρµάρινος Τάφος του Αποστόλου ενώ δίπλα στον παλιό Ναό το πηγάδι του Αγίου Ανδρέα. Στη θέση του προϋπήρχε η πηγή της ∆ήµητρας στην οποία λειτουργούσε και µαντείο µόνο για αρρώστους. Η περιοχή της µαντικής πηγής ήταν ο τόπος όπου δίδασκε ο Απόστολος Ανδρέας. Σύµφωνα µε την παράδοση, δίπλα σ΄ αυτή την πηγή σταυρώθηκε.
Να σημειωθεί ότι ο Απόστολος Ανδρέας πριν καταλήξει στην Πάτρα περιόδευσε στην Ρωσία και σε πολλές χώρες της ανατολικής Ευρώπης με αποτέλεσμα οι ορθόδοξες εκκλησίες να τον θεωρούν ιδρυτή τους.
Ο Πρωτόκλητος μαθητής του Κυρίου τιμάται ιδιαίτερα και στην Σκωτία μέσω παραδόσεων που υποστηρίζουν ότι το πλοίο που μετέφερε το λείψανό του, ναυάγησε κοντά στις ακτές της, λόγος για τον οποίο εκχριστιανίστηκε ο πληθυσμός της.
Ιερά μονή Μεγάλου Σπηλαίου
Πρόκειται για ένα από τα πιο παλιά και ιστορικά µοναστήρια της Ελλάδας, που βρίσκεται σε απόσταση 11 χλµ. από την πόλη των Καλαβρύτων και είναι “κολληµένο” στη δυτική, γυµνή και κατακόρυφη πλευρά του Χελµού. Κατά την παράδοση, ιδρυτές της Μονής είναι οι Θεσσαλονικείς αδελφοί µοναχοί Συµεών και Θεόδωρος, οι οποίοι, καθοδηγούµενοι από την Παναγία και µε τη βοήθεια της βοσκοπούλας Ευφροσύνης, ανακάλυψαν στο απρόσιτο Σπήλαιο την Εικόνα της Παναγίας, που είχε φιλοτεχνήσει ο Ευαγγελιστής Λουκάς.
Η Μονή διαθέτει µεγάλο πλούτο κειµηλίων, µεταξύ των οποίων εξαιρετική θέση κατέχει η εικόνα της Παναγίας, που φιλοτέχνησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Επίσης, διαθέτει ένα σπάνιο λάβαρο µε τις µορφές τριών βυζαντινών αυτοκρατόρων, ένα πολύτιµο σταυρό µε Τίµιο Ξύλο, λειψανοθήκες, Ευαγγέλια σε περγαµηνές κ.λπ. ∆ιαθέτει επίσης βιβλιοθήκη µε περισσότερους από 3.000 τόµους, καθώς και πλήθος χειρογράφων, πέντε από τα οποία κοσµούνται µε αξιοθαύµαστες µικρογραφίες.
Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας
∆υτικά των Καλαβρύτων και σε απόσταση έξι χιλιοµέτρων βρίσκεται, η ιστορική Μονή της Αγίας Λαύρας η οποία ιδρύθηκε το 961 µ.Χ. Η Μονή έγινε το κέντρο της Εθνεγερσίας του 1821, µε την ύψωση του Λαβάρου της Επανάστασης και την ορκωµοσία των αγωνιστών από τον Παλαιών Πατρών Γερµανό. Στην µονή, εκτός από το «Λάβαρο της Επανάστασης», όπου εικονίζεται η Κοίµηση της Θεοτόκου και το οποίο κατασκευάστηκε στη Σµύρνη στα τέλη του 16ου αιώνα, φυλάσσεται και η κάρα του Αγίου Αλεξίου, η οποία δωρίθηκε στη Μονή από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Μανουήλ Κοµνηνό το 1359.
Επιπλέον στο Μοναστήρι φυλάσσονται, πολλά άλλα κειµήλια, λειψανοθήκες Αγίων, δύο Ευαγγέλια χειρόγραφα σε µεµβράνη, το ένα του 11ου και το άλλο του 14ου αιώνα κ.α
Παναγία Τρυπητή (Αίγιο)
Πολιούχος της πόλης. Aπό τα ωραιότερα και πρωτότυπα θρησκευτικά μνημεία της Ελλάδος,η Παναγία η Τρυπητή, βρίσκεται στην παραλία Αιγίου, κτισμένη σε απόκρημνο βράχο ύψους 30μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, μέσα σε Σπήλαιο (τρύπα).
Η παράδοση αναφέρει πως το 1550 μ.Χ. ένας ναυαγός ψάχνοντας για στεριά είδε ένα φως μέσα σε μια τρύπα του βράχου ύψους 30 μέτρων, και καθώς πλησίασε βρήκε την εικόνα της Παναγίας. Από την τρύπα του βράχου πήρε και την ονομασία «τρυπητή». Πηγές για τον αγιογράφο της εικόνας δεν έχουν διασωθεί. Ο ναυαγός έγινε ο πρώτος ασκητής της μονής. Ο ναός πήρε τη σημερινή του μορφή τον 19ο αιώνα.
Μοναστήρια με μακραίωνη ιστορία
Μοναστήρια με μακραίωνη ιστορία στο νομό Αχαΐας είναι η Ιερά Μονή Γηροκομείου, η Ιερά Μονή Αγίων Πάντων Τριταίας, η Ιερά Μονή Χρυσοποδαρίτισσας, τα ιστορικά μοναστήρια Αγίας Λαύρας και Μεγάλου Σπηλαίου στα Καλάβρυτα, το προσκύνημα της Παναγίας Τρυπητής στο Αίγιο και πολλά ακόμη.